- ผักหวานป่า เป็นพืชในวงศ์ Opiliaceae ป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ต้นที่โตเต็มที่อาจสูงถึง 13 เมดร ที่พบโดยทั่วไปมักมีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก หรือเป็นไม้พุ่ม เนื่องจากมีการหักกิ่งเด็ดยอดเพื่อกระตุ้นให้เกิดกิ่งและยอดอ่อนซึ่งเป็นส่วนที่ใช้บริโภค ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับกัน ใบอ่อนรูปร่างแคบรี ปลายใบแหลม สีเขียวอมเหลือง ใบแก่เต็มที่รูปร่างรีกว้าง ถึงรูปไข่หรือรูปไข่กลับ ใบสีเขียวเข้ม เนื้อใบกรอบ ขอบใบเรียบ ปลายใบมน ขนาดของใบประมาณ 2.5-5 ซม. x 6- 12 ซม. ก้านใบสั้น ช่อดอกแตกกิ่งก้านคล้ายช่อดอกมะม่วงหรือลำไย และเกิดตามกิ่งแก่ หรือตามลำต้นที่ใบร่วงแล้ว ดอกมีขนาดเล็กเป็นตุ่มสีเขียวอัดกันแน่นเป็นกระจุก ขณะที่ยังอ่อนอยู่ ผลเป็นผลเดี่ยวติดกันเป็นพวง เหมือนช่อผลของมะไฟหรือลางสาด แต่ละผลมีขนาดประมาณ 1.5 x 2.5 ซม. ผลอ่อนสีเขียวมีนวลเคลือบ และเปลี่ยนเป็นสีเหลืองถึงเหลืองอมส้ม เมื่อผลสุกแต่ละผลมีเมล็ดเดียว
สามารถนำยอดและใบอ่อนมาปรุงอาหารได้หลากหลายทั้งต้ม ผัด แกง เช่น แกงเลียงผักหวานป่า ต้มจืดผักหวานป่า ยอดอ่อนใส่แกง ชาวกะเหรี่ยงไม่นิยมปลูกในบ้านเพราะเชื่อว่าทำให้คนในบ้านป่วย
การขยายพันธุ์
ในอดีตถือว่าเป็นพืชที่อยู่ในป่าตามชื่อ แต่ในปัจจุบันได้รับความนิยมและคนสนใจจึงมีการเพาะพันธุ์และมีการปลูกกันมากขึ้น การขยายพันธุ์ทำได้หลายวิธี ทั้งการเพาะเมล็ด และการใช้กิ่งพันธุ์ แต่วิธีที่นิยมกว่าคือการใช้เมล็ด เพราะจะได้ผลดีกว่า การปลูกผักหวานป่าจำเป็นต้องมีพืชพี่เลี้ยง และพืชพี่เลี้ยงที่นิยมกันก็จะมีทั้ง ต้นแค กระถิน ชะอม มะขามเทศ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นพืชที่ปลูกง่ายไม่ต้องดูแลมาก ในระยะแรกผักหวานป่าจะโตช้า และมีโอกาสที่จะตายได้ง่าย การดูแลในช่วงนี้จึงสำคัญมาก การรดน้ำใส่ปุ๋ยจึงต้องสม่ำเสมอ และแนะนำให้ใช้ปุ๋ยคอก และเมื่อต้นผักหวานป่าโตพอที่จะเก็บใบได้แล้ว แนะนำให้ตัดแต่งกิ่ง ตัดยอด เพื่อให้ผักหวานป่าแตกยอดอ่อนออกมาใหม่เรื่อย ๆ และขนาดต้นก็จะไม่สูงเกินไป ง่ายต่อการดูแล
สรรพคุณของผักหวานป่า
ด้านสรรพคุณทางยา ผักหวานป่าถูกนำมาใช้เป็นยาแพทย์แผนไทยกันมาช้านาน โดยส่วนใหญ่แล้วจะนิยมนำรากและใบมาใช้รักษาโรค อาทิ รักษาแผล บรรเทาอาการปวดในข้อ แก้ปวดหัว แก้ปวดท้อง ฤทธิ์เย็นที่มีในรากของผักหวานป่า ก็สามารถนำมาถอนพิษ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ แก้พิษไข้ และบรรเทาอาการน้ำดีพิการได้ ส่วนยางของต้นก็นิยมนำมาใช้เป็นยากวาดคอเด็ก และแก้ลิ้นเป็นฝ้าขาว
ส่วนในเรื่องการบำรุงร่างกาย ผักหวานป่าก็มีดีไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เริ่มกันที่แคลเซียมและฟอสฟอรัสในผักหวานป่าสามารถช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง ทำให้กระดูกไม่เปราะหักง่าย ส่งผลให้การยืดหดของกล้ามเนื้อมีประสิทธิภาพมากขึ้น อีกทั้งวิตามินซีก็สูง ป้องกันสารอนุมูลอิสระมาทำลายเซลล์ ป้องกันการเกิดโรคมะเร็งผิวหนังจากแสงแดด และช่วยไม่ให้ผิวหนังเหี่ยวย่นก่อนวัย
ขณะที่เบต้าแคโรทีนที่มีมากในผักหวานป่าก็ยังดีต่อสายตา ช่วยบำรุงสายตาและลดความเสี่ยงตาบอดกลางคืน พ่วงด้วยวิตามินบี 2 ที่มีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย ปิดท้ายด้วยไฟเบอร์ที่มีในปริมาณค่อนข้างสูง ทำให้ผักหวานป่ามีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อน ๆ ยิ่งใครที่มีอาการท้องผูกบ่อย ๆ หากรับประทานผักหวานเป็นประจำ จะทำให้ขับถ่ายคล่องขึ้น
Phak Wan Pa is a plant in the family Opiliaceae. It is a medium-sized perennial plant. Mature plants may reach 13 m tall and are commonly seen as small perennials. or as a shrub Because the branches are cut off to stimulate the growth of branches and young shoots, which are used for consumption. Leaves are single, arranged alternately. Young leaves narrow oval shape, pointed tip, yellowish green. Mature leaves are broadly oval in shape. to oval or obovate Dark green leaves, crisp flesh, smooth margins, rounded tips, leaf size about 2.5-5 cm. x 6-12 cm., petiole short, branched inflorescences resembling a mango or longan inflorescence. and born on the branches or along the trunk where the leaves have fallen The flowers are small, green blisters packed in clusters. while still young The result is a single fruit that sticks together in a bunch. like a bouquet of mafai or langsat Each fruit is approximately 1.5 x 2.5 cm. Light green with a soft coating. and turn yellow to yellow-orange When ripe, each fruit has a single seed.
Young shoots and leaves can be used to cook a variety of dishes, including boiling, stir-frying, and curry, such as Kaeng Liang Phak Wan Pa. Wild Sweet Vegetable Soup Young shoots in curry Karen people do not like to grow it in the house because they believe that it makes the people in the house sick.
propagation
In the past, it was considered a wild plant as its name suggests. But nowadays it is popular and people are interested in breeding and growing more and more. Propagation can be done in several ways. both sowing and the use of branches But a more popular method is to use seeds. because it will have better results Growing wild sweet potatoes requires a nanny plant. And the nursery plants that are popular are cacao, acacia, acacia, tamarind, which are mostly plants that are easy to grow and do not require much care. In the first phase, wild mustard grows slowly. and have the potential to die easily. Care during this period is therefore very important. Watering and fertilizing must be consistent. and recommend using manure and when the wild mustard plant is big enough to collect the leaves It is recommended to prune and cut off the tops so that the wild sweet potatoes will keep growing new young shoots and the size of the plant will not be too high. easy to care
Properties of wild vegetables
medicinal properties Phak Wan Pa has been used as a traditional Thai medicine for a long time. In most cases, the roots and leaves are used to treat diseases such as wound healing, pain relief in joints, headaches, stomachaches, and the cooling effect of the root of the wild mustard plant. It can be used to neutralize toxins, cure heat in thirst, cure fever, and relieve bile symptoms. The rubber part of the tree is popularly used as a medicine to draw a child’s throat. and the tongue is white
In terms of body maintenance Phak Wan Pa is no less good than that. Let’s start with the calcium and phosphorus in wild lettuce can help maintain strong bones and teeth. Make the bones not brittle, broken easily. resulting in more effective muscle contraction In addition, vitamin C is high. Prevents free radicals from damaging cells Prevent skin cancer from sunlight. and help prevent premature skin aging
While beta-carotene, which is abundant in wild sweet vegetables, is also good for the eyes. Help nourish eyes and reduce the risk of night blindness. Along with vitamin B2 that is important for the growth of the body. Finished off with a relatively high amount of fiber. The wild sweet vegetables have a mild laxative effect, the more people who have frequent constipation if eating sweet vegetables on a regular basis. will make the excretion more fluent
