กระชายเป็นพืชสมุนไพรพื้นบ้านที่มีการใช้เป็นอาหารและยามานาน ภูมิปัญญาพื้นบ้านใช้แก้โรคที่เกิดในปาก เช่น ปากเปื่อย ปากเป็นแผล รักษาอาการจมูกไม่ได้กลิ่น ไซนัสอักเสบ ช่วยย่อยอาหาร เพิ่มสมรรถภาพทางเพศชองเพศชาย ยาอายุวัฒนะบำรุงกำลัง แก้ปวดเมื่อย แก้ลมวิงเวียน
มีการศึกษาพบว่า สารสกัดของกระชายสามารถแสดงฤทธิ์ในการต้านไวรัสซาร์ส ในระยะหลังการติดเชื้อและยังพบว่าสารแพนดูราทิน (pan-duratin) ของกระชายขาวมีฤทธิ์ในการต้านไวรัสทั้งในระยะก่อนและหลังการติดเชื้อ และยังมีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเชื้อเอดส์ ต้านไวรัสไข้เลือดออกในกลุ่ม Flaviviridae family และยังยั้งเชื้อพิโคร์นาไวรัส (picornaviruses) ซึ่งก่อโรคมือเท้าปาก
นอกจากนี้ยังพบว่า ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อไวรัสโควิด-๑๙ แต่ยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมในสัตว์ทดลองและในคนต่อไป
หากประชาชนต้องการใช้กระชายในช่วงนี้สามารถใช้ในรูปแบบของอาหารและเครื่องดื่มเพื่อเสริมภูมิคุ้มกันได้
สูตรน้ำ “กระชาย” เสริมภูมิคุ้มกัน
๑. กระชายสด ๒๐๐ กรัม
๒. ขิงสด ๕๐ กรัม
๓. ใบหูเสือ ๑๐ ใบ
๔. น้ำตาลทรายแดง ๑ กิโลกรัม
๕. น้ำสะอาด ๑ ลิตร
๖. มะนาว
๗. น้ำผึ้ง
๘. เกลือป่น
ขั้นตอนที่ ๑ เตรียมน้ำสมุนไพร
๑. ล้างกระชายและขิงให้สะอาด แล้วหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ จากนั้นนำไปปั่นให้ละเอียด
๒. ต้มน้ำให้เดือด ใส่กระชายและขิงที่ปั่นละเอียดแล้ว ต่มเคี่ยวนาน ๑๕ นาที เติมน้ำตาลทรายแดง
ลงไปคนให้ละลาย จากนั้นตั้งทิ้งไว้ให้เย็น
๓. เตรียมน้ำคั้นหูเสือ โดยนำใบหูเสือ ๑๐ ใบ ล้างน้ำให้สะอาดแล้วหั่นพอหยาบ ปั่นกับน้ำสะอาด ๒๐๐ มิลลิลิตร คั้นเอาแต่น้ำ
ขั้นตอนที่ ๒ ปรุงเครื่องดื่ม “กระชายช่วยชาติ”
๑. ตวงไซรัปกระชายและขิง ใส่แก้ว ๔๐ มิลลิลิตร (ผสมน้ำผึ้ง มะนาว เกลือตามชอบ)
๒. เติมน้ำแข็งให้เต็มแก้ว เติมโซดา ๘๐ มิลลิลิตร เติมน้ำคั้นใบหูเสือ ๒๐ มิลลิลิตร
๓. คนส่วนผสมให้เข้ากัน ดื่มเป็นเครื่องดื่มสมุนไพรวันละ ๑-๒ ครั้ง
ข้อควรระวัง:
กระชายขาวก็มีข้อระวังในการใช้ ดังนี้
1.ไม่แนะนำในเด็ก สตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
2.ผู้ที่ตับอักเสบมาก ควรปรึกษาแพทย์ เพราะกระชายขาวมีค่าการทำงานของตับ เอนไซม์ SGOT SGPT มากกว่า 40 IU
3.ควรระวัง และควรหลีกเลี่ยงในผู้ที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด ยาต้านการแข็งตัวของเลือดหรือเกล็ดเลือด และผู้ที่มีโรคเกล็ดเลือดต่ำ
4.หากทานคู่กับฟ้าทะลายโจร ต้องคำนวณปริมาณให้เหมาะสม
ทั้งนี้ ถึงแม้ว่าสารสกัดกระชายขาวจะมีฤทธิ์ต้านเชื้อก่อโรค COVID-19 ได้ แต่ก็ยังคงอยู่ระหว่างการศึกษาเพิ่มเติมในด้านความปลอดภัยและปริมาณที่เหมาะสมต่อการบริโภค ดังนั้นหากต้องการบริโภคกระชายขาว แนะนำปรึกษาเภสัชกรหรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อความปลอดภัยจะดีที่สุด ซึ่งทางที่ช่วยป้องกันตัวเองและคนรอบข้างจาก COVID-19 นั่นคือ ใส่หน้ากากอนามัย , ล้างมือด้วยสบู่ และแอลกอฮอลล์ทุกครั้งที่สัมผัส , หลีกเลี่ยงการสัมผัสตา จมูก ปาก , เว้นระยะห่างอย่างน้อย 1-2 เมตร
*ผลวิจัยอ้างอิงจาก ศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์ (องค์การมหาชน) (TCELS) ,คณะวิทยาศาสตร์ และคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ม.มหิดล
กระชายขาวรักษาโรคโควิด-19 ได้จริงหรือ?
ผลการศึกษาวิจัยฤทธิ์ต้านไวรัสก่อโรคโควิด-19 (SARS-CoV-2) ของกระชาย โดยคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล และคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี พบว่า
“สารในกระชายขาว ได้แก่ แพนดูราทิน เอ (Panduratin A) และพิโนสโตรบิน (Pinostrobin) มีฤทธิ์ต้านการแบ่งตัวของไวรัสที่แรงกว่าสารสกัดฟ้าทะลายโจร แอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide”
อย่างไรก็ตาม ผลการวิจัยนี้เป็นเพียงการทดลองในหลอดทดลอง และยังอยู่ในขั้นตอนการศึกษากลไกการออกฤทธิ์ ประสิทธิภาพ ปริมาณที่เหมาะสมต่อการบริโภค และข้อบ่งชี้ในการใช้ต้านโรคโควิด-19 ในมนุษย์อย่างเหมาะสม
สรุปได้ว่า กระชายขาวอาจใช้ในการรักษาโรคโควิด-19 ได้ แต่ยังอยู่ในขั้นตอนการศึกษา จึงไม่สามารถยืนยันได้นั่นเอง
สำหรับผู้ที่ต้องการรับประทานกระชายขาวเพื่อบรรเทาอาการของโรคโควิด-19 นั้น ควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกรก่อนรับประทาน ไม่รับประทานเกินปริมาณที่กำหนดบนฉลาก และเฝ้าระวังผลข้างเคียงที่อาจเกิดจากกระชายขาว หรืออันตรกิริยาระหว่างกระชายขาวกับยาที่รับประทานอยู่
หากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ ควรหยุดรับประทานกระชายขาว แล้วรีบไปพบแพทย์ทันที
